هر زامان اولان‌ آذربایجانلی‌لار

    مهرین بیرینه یاخین‌لاشیریق. مدرسه‌لرین آچیلین واقتی دیر. آذربایجاندا اکین یئرلرینین اکین‌لری ییغیلیب، قیشا چیخان واقتی دیر. کئچمیشده‌کی میللت‌لر مکتب‌لری خالقین ایچینده یاشادیردیلار. اونلارین ایچینده خالقین چوخو اؤیرندیک‌لرینین یاشادیق‌لاری سوره‌جده اؤیره‌نیردیلر. او اؤیره‌تیم‌ده اؤزل قوروم‌لار عوموم میللتی یئتیشدیرمک اوچون یوخ ایدی. ائولر، عاییله‌لر، چئوره‌ده‌کی یاش‌بیرلر، شخصی ده‌نه‌ییم‌لر(تجروبه‌لر) گنج‌لری گله‌جه یئتیشدیریردیلر. اؤزل قونولاردا اؤزل ائییتیم‌لر اولوردو. آنجاق اؤزل قونولار هر کس اوچون یوخ، اؤزل کیمسه‌لر اوچون اولوردو. بیرلری تورکه‌داوانی اؤیره‌نیردیلر، بیرلری ساز چالماغی، آشیق اولماغی، بیرلری دؤیوشچولویو، بیرلری ده شاه اولماق اوچون اؤزل ائییتیم آلیردیلار. آنجاق میللت اولماق اوچون هئچ بیر اؤزل ائییتیم اولموردو، یاشام میللتی یارادیردی. دیله اؤزل ائییتیم اولموردو، هر کس دیلی اؤیره‌نیردی، دبی اؤیره‌نیردی، قیزلار آنالاردان، اوغلان‌لار آتالاردان. سؤزون قیساسی، اؤزلری کیمی یاشاماغا بیرلریندن ائتگی‌لنمک زوروندا ده‌ییل ایدی‌لر.  

  زامان کئچدیکجه، ائییتیم‌لر فرق‌له‌نیردیلر. بو فرقلی‌یی دویان میللت‌لر اؤزلرینی اویغونلاشدیرمالی ایدی‌لار. بیرسیرا میللت‌لر ده‌ییشیک‌لیک‌لرین قارشی‌سیندا دایانسایدی‌لار، بیر سیرالاری اؤنجول اولوردولار. آذربایجان فرقلی‌یی گؤروب دویان یئر اولدو. ده‌ییشمه‌یه باشلامیشدی. هر نه‌یین اوولی آذربایجاندان، تبریزدن باشلانیردی. بئله باشلانماغی دا طبیعی نظره گلیردی. بیرینجی مکتب تبریزده ایشه باشلادی، تبریزده ایشه باشلایاندا کیمسه سوروشمادی دیلی نه اولسون. تورکو اومالی ایدی. تبریزده آذربایجاندا کیمسه بونون ترسینه دوشونه بیلمزدی. آخی باشقا بیر سئچه‌نه‌یه ایمکان یوخ ایدی.  او زامان‌لار بیری سوروشسایدی تورکو اولسون یا باشقا دیلده، یقین هر کس گولردی. آمما آذربایجان اؤزو بیلمه‌دن(اؤزونو موطلق حاکیم گؤروب، سینیرلاردا ایره‌لی‌له‌مه‌یی اؤزونکو بیلیردیلر. ائله او جور ایدی دا. آمما دونیا آذربایجانلی ایسته‌ین کیمی ده‌ییل ایدی.) اوچوروما سوروکله‌نیردی. سورگون‌لر یولا دوشموشدو. سویا(نژادا) دایانان دوشونجه باتی‌دان یولا دوشموشدو، دوغودا سئله چئوریلیردی. آذربایجان اؤزونو داغین زیروه‌سینده گؤردویو اوچون، سئله یؤنتم آلماغی دوشونموردو. سئل آذریایجانی باساندا اؤزونه گلنمه‌دی ده.  سئل زیروه‌نی باسمیشدی بوغوردو. ال-آیاق چالمالار باشلانمیشدی.

  یئنی دونیا اوچون اؤزل اؤیره‌تیم‌لر قورولوردو. اؤیره‌تیمین دیلی  اولمالی ایدی. دیل سئچنده، آذربایجانلی حاکیم‌لی‌یین الدن وئرمیشدی. اؤیره‌تیمین دیلی باشقا دیل اولوردو. اؤیره‌تیم ایسه هر یئری بوروین بیر اولایا چئوریلمیشدی. آذربایجانین دیلی دانیشیلسایدی دا یازیلیب، اوخونموردو. دیل یادیرقانیلیردی. دیلی یادیرقایان‌لار ایسه یئنی نسیل ایدی‌لر. یئنی چاغدا دا وار ایدیق، آنجاق بیر دیلی یاساق، اؤزو یادیرقانمیش کیمی. او ایل‌لردن یوز ایل کئچیر هله ده وار آذربایجان پاییزدا اؤز دیلینده کیلاس‌لاری قورانمیر. ایندی درس سهل دیر، ائوده کوچه‌بازاردا دانیشیق دیلی‌نین تورکو اولدوغونو گؤردوک‌ده گؤزلری بؤیویور. بیز ده سئوینیریک گویا اوشاغیمیزی تورکو دیندیریریک، یا اوشاغیمیزن تورکو بیلدی‌یینه سئوینیریک!!!