داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
تورکوِ؛ کئچمیشی، بوگونو، گله‌جه‌یی
"تورکو" آذربایجاندا میللت دانیشدیق‌لاری دیله وئردیک‌لری آددیر. بئیین‌لری اللنمه‌ین آذربایجانلی‌لاردان هانسی دیلده دانیشدیق‌لارینی سوروشساق، کسین‌لیک‌له بیر جاوابلاری اولاجاق دیر؛ تورکو. بو دیلده دانیشان‌لاردان سوروشساق سیزه نه‌دئیرلر؛ ایکی جاوابلاری اولار یا بؤلگه‌له‌رینین آدلارینی دئیرلر، یا تورک دئیرلر. بونلاردان ائشیکده هئچ بیر نه دئییلمز.
بیر دیلی یاشاییب-دانیشان‌لار هر کسدن یاخشی هانسی دیلده دانیشدیق‌لارینی و کیم اولدوق‌لارینی بیلرلر. قیراقدان باخان‌لار ایسه، هانسی یئردن باخدیق‌لاریندان آسیلی اولاراق، ایسته‌دیک‌لری آدی باشقا‌لارینا وئررلر.
تورکو دیلی، آذربایجاندا دونه‌نین بوگونون دیلی دگیل. اوزون زامان‌لاردان بری بو دیل بورالاردا دانیشیلیر. بو دیل تکجه دانیشیلمیر، بلکه اؤز کیملی‌ییینی هر نه‌یه وئریب‌دیر. تورپاق، سو، چای، داغ، دره، تپه، گؤل، دریا، اوروش، یئر، آغاج، طایفا، یایلاق، قیشلاق، دب‌لر، توی، بایرام، یاس، گون‌لرین آدلاری و سایا گلمه‌ین هر نه واردیر بو دیلدن پایینی آلیب‌دیر. آذربایجان تکجه تورکونون یاشاندیغی یئر یوخ، یارانیب-یاشاتدیغی یئردیر.
کئچمیشده، بؤلگه چوخلو هجمه‌لرله اوزله‌شیب. هجمه‌لرین اوزله‌شمه‌سینه باخمایاراق، دیل دیل‌لیغینی یاشاییب. دین‌لر ده‌ییشیلیب، دیلده یاشایان، میللی وارلیق‌لار یئنی دین‌لرله اویغونلاشیب. دیلین ییـیه‌سی میللتین بوتونلویو اولوب. دیل یازیلیب-یازیلمادیغینا باخمایاراق، اؤز اوستوره‌سینی یارادیب. اوستوره‌لر تکجه ناغیل کیمی یوخ، بیر آیین‌دوشونجه‌کیمی(اوستوره‌وی دوشونجه) تورک‌لرین یاشاییش‌لارینا یانسا‌ییب.
بو دیل، آباجی(الیفبا)-سینین ده‌ییشیلدیـیینه باخمایاراق، داغ‌لارا، داش‌لارا یازیلیب. بلکه ده بو دیلین طالئعیندن بوتون یازی فورمالاریندا یازیلیب، دونیایا یاییلماق وارایمیش. هئچ بیر دیل تاریخ بویو بو قدر الیفبا ده‌ییشمه‌ییب‌دیر. یازیلان بلگه‌لر ایتیب، آرادان گؤتورولسه‌لر ده، تورکو-نون آغیز لوحه‌لری دیلین دونوندا بو گونه گلیب چاتیب. تورکو، تکجه دربار(شاه‌لارین سارای‌لارینین) دیلی اولمویوب، بلکه خالقین دیلی اولوب. خالقین دیلی اولدوغو اوچون، حاکیم دیل اولوب.
دیل آذربایجانین بوتونلویونده بیر جور ایشله‌نیب. آرادا سؤزجوک‌لرین آز-چوخ ایشلندیـیی اولا بیلر، آنجاق آذربایجانین باشا-باشیندا یارانان دیل، بیر دیل اولوب‌دیر. همدانین کندلرینده دئییلن دئییم، اوخونان سؤزلر، قوشما‌لار، آرازین قیراغیندا دئییلن‌لرله بیر اولوب‌دیر. تورکوـده یارانان شیفاهی رومان‌لار(ناغیل‌لار)-ین سایی یوزدن چوخدور. یازیچی اولمایان چاغ‌لار بو دیل رومانین یارادیب. یاراتدیغی کولتورو یاییب، بؤلگه‌سل‌لشدیریب.
"تورکو"-نون وارلیغی چوخلارینی اینجی‌دیب. بو دیل یئنیلمز قالاکیمی، هر بیر آخینین قارشیسیندا دایانیب. بو اوزدن تاریخ بویو هجمه‌لرله اوزله‌شیب. ایلک گؤروش‌ده، قونشولار نظره گلیرلر. قونشولار بو گون هجمه‌چی گؤرسن‌سه‌لر بئله، هجمه‌لرین قورولوب، قورغولانماسی باشقالاریندان اولوب‌دیر. بؤلگه‌ده اولان‌لارین بوتونلویو تورکودن یارارلاندیق‌لاری اوچون، بو دیلی وارلیق داغارجیغی ساییب‌لار. آنجاق بؤلگه‌دن ائشیکده اولان‌لار، بو دیلین وارلیغینی اؤزلرینه تهلوکه گؤروب، دیلی ییخماغا چالیش‌دیلار.
"تورکو"-نو ائتگی‌سیزلشدیرمک اوچون، ایلک بو دیلین آدینا یوگوردولر. تکجه دیلین آدینا یوخ، دیلدن یارانان بؤلگه آدلارینا دا یوگوردولر. یوگورمه‌لر آددیم-آددیم ایره‌لی‌له‌دی. هر ندن اؤنجه پهلوی آدلی بیر دیلی اورتایا قویدولار. پهلوی دیلیله دانیشان بیر نفر اولماسا بئله، بو دیلی یارادیب، بؤلگه‌ده تورکودن باشقا دیل‌لرین آتاسی ساندیلار. سونرا تورکو-نو آذری آدلاندیردیلار. آذری‌نی ده پهلوی‌نین بیر قولو آدلاندیردیلار. بو آدلاندیرما کسروی‌نین آدینا قورتولسا دا، ادوراد براونین ایزی آیدین گؤرونور. تکجه تورکو یوخ، بلکه آذربایجانی‌دا یوزماغا باشلادیلار. آتورپاتگان، آذرآبادگان، سرزمین آتش... یئنی آدلار اولاراق قایناق کیتاب‌لارا یازیلیب. تورکو آذری اولمادیغی اوچون یاساق‌لاندی. گؤرولن ایش‌لرین هامیسینا عئلمی دون گئی‌دیریلدی. بو سؤز تکجه یارادان‌لارینا یوخ، بلکه بوتون دونیایا یاییلدی. هر کس، "تورکو"-نو آذری اولاراق تانیدی. تورکچولوک‌له قورولموش تورکیه دوولتی بئله، "تورکو"-نو دیل گؤرنمه‌دی. اونلار "تورکو"-نو تکجه بیر تورکجه ماهنی‌نین آدی‌کیمی تانیدیلار. "تورکو"-نون دیل‌لیـییندن تورکیه‌ده تکجه سویله‌نن"تورکو"-شارکی‌سی قالمیشدی.
ساوئت‌لرده ده آذری یئرلشدیریلمیشدی. آذربایجان جومهوریت ایستیقلال آلدیقدان سونرا اؤزلری دیل‌لرینی آذری آدلاندیردیلار. دوزدور اونلار آدلاندیردیق‌لاری آذری‌له، کسروی‌نین آدلاندیردیغی آذری فرقلی ایدی. آنجاق سونوجدا "تورکو" دیل آدیندان گؤتورولموشدو.
بو گون تورکو، دونیانین قایناق‌لاریندا دیل آدی اولاراق، یئرلشمه‌سه ده، آذربایجانلی‌لارین آراسیندا دیل آدی اولاراق یاشاییر. گله‌جک‌ده بوندان دا آرتیق، هجمه‌یه معروض قالا بیلر. آخی بو دیلی ساوونان‌لارین ایچینده ده، آذری‌یه اینانان‌لار چوخدور. آذری‌یه اینانمایان‌لار بئله، تورکجه دئییرلر. آیدین‌لادیب اؤزل‌لشدیرمک اوچون آذربایجان تورکجه‌سی بو گونلر چوخ دئییلیر.
تورکونون گله‌جه‌یینه قرار وئرنمه‌دیم!!!
