| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 |
محمد تقی ذهتابی، بو آد آذربایجان‌لا ایلگی‌لنن هر کسه تانیش اولمالی‌دیر. بو آد آذربایجانلی بیر یازارین آدی دیر. هئچ بیر سیاسی گوجه مالیک اولمادان، عؤمور‌بویو آذربایجانی یاشاییب، و یاشادیب.
ذهتابی 1325 ده تبریزده اولسا دا سیاسی آددیم آتماییب، تکجه آذربایجانین یئنی قورولموش یونیوئرسیته‌سینده آذربایجان تورکجهسینی دوزنلی اؤیرنمک اوچون اؤیرنجی اولوب.
آذربایجان‌تورکجه‌سی تبریزده یاساق اولدوقدان سونرا، تورکجه‌نی اؤیرنمک اوچون قاچاق‌جاسینا باکی‌یا گئدیب. توتوق‌لانیب، سیبری دئیه سورگون‌ده دوستاق‌لانیب. اوچ ایل سورگوندن سونرا دوشنبه‌یه سورگون اولونوب. سونوندا باکی‌یا قاییدیب، آذربایجان تورکجه‌سینده درس‌لری بیتیریب. نئچه ایلدن سونرا باغدادا گئدیب، اوردا یونیوئرسیته‌ده اؤیرتمن‌لیک ائدیب. سونوندا تبریزه قاییدیب. تبریزده ده ایکی یونیوئرسیته‌ده اؤیرتمن‌لیک ائدندن سونرا دورد ایل دوستاق‌لانیب.
یئنه دایانماییب، دوستاقدان قورتولدوقدان سونرا، بوتون آذربایجانین اؤیرتمنی اولوب. او اؤزو یاشادیغی کیمی آذربایجانی یازماغا باشلاییب. بوتون کیتاب‌لارینی آذربایجان تورکجه‌سینده یازیب. بونا باخماییب کی بلکه منی اوخویانمادیلار. او یازیب، اؤیردیب، اوخودوب، یاشادیب.
هئچ بیر زامان سیاسی ایلگی‌لره گیرمه‌دن دوستاق‌لانیب. اوستادی هر یئرده دوستاق‌لاسالار دا، بئینینی دوستاق‌لایانماییب‌لار. ذهتابی هر زامان اؤیرنیب، اؤیردیب، اوخویوب یازیب.
بیلیرسن نه یازاجاقسان، باشلاییرسان یازماغا، بیر آن گؤرورسن یازیب‌سان، لاپ یاخشی‌دا یازیب‌سان. بیلمیرسن نه زامان بو قدر یازدین. دؤنورسن یئنی‌دن اوخوماغا، یازی‌لار جومله-جومله سیلینیر. هر جومله‌ده نظریوه بیرینه توخونماق ایی‌گلن جومله‌یی سیلیرسن. سطیردن سطیره سیلینیر. کلمه-کلمه سیلینیر. سؤزجو‌ک‌لر توخوندوق‌لاری اوچون سیلینیرلر. هئچ نه قالمیر. تکجه بیر باشلیق قالیر. باشلیغا باخیرسان، او دا اؤزووه توخونوب. اؤزووه توخوندوغووو گؤرمویه بیلرسن، دئییرسن اولمویا باشقالاری سنی کورلاماق اوچون یازیب. باشلیغی دا سیلیرسن.
باخیرسان واراقدا بیر نفره توخونان سؤز قالماییب.
آذربایجان‌لا ایلگی‌لی یازیلان بوتون دوشرگه‌لرده، آذربایجان تورکجه‌سی‌نین" آنا"دیلی اولاراق اؤیرنمه‌یین گرکی وورغولانیر. وورغولایان دوشرگه‌لرین چوخو آذربایجان‌تورکجه‌سینده یازماقدان چکینیرلر. دئیه‌سن اونلارین سؤزلرینی تورکجه دئییلدی‌یینده آلینمیر. آذربایجان‌تورکجه‌سینی یاشاتماق اوچون اؤزوموز یاشامالی‌ییق. اولا بیلر آذربایجان تورکجهسینی هم آنادیلی، هم آتا دیلی، هم اؤز دیلینیز هم ده اوشاق‌لارینیزلا نوه‌لرینیزین دیلی اولاراق منیمسه‌یه‌سینیز. بیلمیرم بلکه ده آنا‌نیزدان باشقا کیمسه‌لرین دیلینین قوروماق زوروندا دئییل‌سینیز. داها دوغروسو سیزه دوشن آنانیز ساغ ایکن دیلینین سولماغینی آنلیق دایاندیرماق دیر؟!!!
بیزیم دوشرگه‌لره باش وورون، تورکجه یازان دوشرگه‌لری دئییرم. آتلاق-پیتلاق بیر یوروم‌لار یازیلیر. بیر سیرا دوشرگه‌لرین یوروم‌لاری چوخ اولور. یوروم‌‌لارین چوخ اولدوغو او یازی‌لا ماراق‌لانماق‌لارین گؤستریر. بو دا اؤزو اوچون یاخشی ایش دیر.
یوروم‌لاری اوخودوقدا، به‌به-دن سونرا بیر شئی گؤزه دیمیر. بیر یازیچی‌نی آلقیش‌لاماق بیزیم گؤره‌ویمیز، چوخ دا یاخشی. اوخویان‌لارین هامیسی یازی‌لاری بوتونلوک‌له به‌یه‌نیرلرمی؟
بلکه ده اوخومامیش به‌به دئییرلر.
بیر آز یوروم‌لاریمیزی یوروم‌لاداق. نه دئییرسینیز؟!!!!
بدن بئییندن باشقا هر یئری دییشمه‌یی به‌یه‌نیر. بئیین ایسه چالیشیر دییشمه‌دن اؤزونو ساخلاسین. بدنین هر ایشینه بئیین یئتیشدی‌یینه گؤره اؤزونون دییشمه‌سینی دوشونه بیلمز. بدنین باشقا یئرلرینین دوروم‌لاری‌لا چئوره ایلگی‌لندی‌یی قونولار اولور. اونا گؤره اؤزونو دییشمه‌یه دوشونه بیلمیر. دییشیلدییی زامان بدنین بوتونلویوله ایلگی‌لنن یئر اولمادیغینا گؤره بدنین باشینا هر ایش گله بیلر.
بئیین اؤلدوکده اورک چالسا دا بیر شئی‌یه یارامیر.
سیزجه بیر توپلومون بئیینی نه اولمالی‌دیر؟
بئیین اولمادیق‌دا بیر توپلوم نئجه یاشایا بیلدی‌یی سوروشولسا سیز نه جاواب وئره بیلرسیز؟
اینسان‌لارین هامیسی بئیین اولمالی‌دیرلار، یوخسا یوخ؟
توپلومون بئیینینی نئجه قوروماق اولار؟