داش قاپی

داش قاپی

دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
داش قاپی

داش قاپی

دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام

آشیق‌لار

  آشیق‌لاری هر آدلا چاغیریریق، چاغیراق، اونلار بوینولارینا دوشن گؤره‌ولرینی گؤرورلر. بوینولارینا سازین قایتانین سالیب، سازی سینه‌لرینه آلیب سازین دالینا سینیرلر. اوره‌ک‌لرینده اولان سؤزلر سازین سوزگجیندن کئچیب گلیرلر. آشیق‌لار باشلارینی دیک توتوب، سازیلا بویلاشماق ایسته‌ییرلر دئیه‌سن.  

 

آشیق آسلان(خویلو آشیق، آللاهین رحمتینه گئدیب)

  

   

  هم سازین، هم آشیغین باخیش‌لاری گؤیه اولور. اوزاق‌لار اولور. اونلار آلیجی اولورلار. ساولاری آلیرلار. ساولاری کئچمیش‌له، ایندی‌دن آلیرلار. ائله‌بیل گله‌جه‌یه ده باخیرلار. بیز تکجه ائشیدنی اولوروق. سازین نئجه دیل‌لندیرمه‌یینی هر ائشیدن دویا بیلیر. هاردان دئدی‌یینی آلیر. نه‌یه دئدی‌یینی اؤزو یورور. سازین سسی‌ یاواش‌لادیقدا، آشیغین سسی سس آلیر. آشیق‌لارین سس‌لرینین ایچینده فرقلی سس اؤزونو سرگی‌له‌ییر. سس یاشلاندیقجا، کئچمیشدن قالان تجروبه‌له‌ره، اؤزو یاشادیق‌لارینی دا قاتیر. سس یئرینه اوتورور. گنج‌لی‌یین بیر سسی اولور، قوجالیغین بیر سسی. ایکی‌سی ده آشیق سسی اولور.  

 

آشیق دهقان(اورمولو آشیق، اورمو مکتبینین جانلی یادگاری) 

 

  آشیق‌لارین بسله‌دیک‌لری هاوالاردا، آذربایجانین دیلی، موسیقی‌سی، دوشونجه‌طرزی، آیین دوشونجه‌سی آخیب گلیر. آشیق‌لار یاشادیق‌جا، آذربایجان یاشاییر. اسکی‌ده قالمیش دئییلدی‌یی آن‌لار، آشیق‌لاردان بیرلری چیخیر، هر کسی سیلکه‌له‌ییر. اؤزگه‌لشمیش چاغداشی اؤزله‌شدیریر. آشیق کئچمیش‌لری آشیب، گونوموزو یاشاییب، گله‌جه‌یه کؤرپونو وورور. آشیق‌لار بیره‌لی چایلاردیرلار، زیروه‌لردن قایناق‌لانیب، دایانمادان دنیزلره آخیرلار.   

 

آشیق چنگیز(سازینین تئل‌لرینین سسی آللاه وئرگی‌سی دیر)  

ایلگی‌لردن ائتگی‌لنمک

    ایستر-ایسته‌مز اینسان بوگونکو دونیادا یاشاماغا، ایلگی‌لنمه‌لی اولور. بیری، اؤزونو اینسان‌لاردان آییرماق ایسته‌سه بئله، اینسان‌لارین ال‌لری چاتماز یئرده اولمالی دیرلار. ایندیکی نسنه‌لر، بو دورومو اینسانین الیندن آلیب. بو اوزدن، ایلگی‌لنمک‌دن قاچان آدام‌لار ایلگی‌لری لاپ آز سه‌وی‌یه‌یه یئندیرمه‌لی اولورلار. ایلگی‌دن قاچماق‌لار، بیرکس‌لردن اینجی‌مه‌سین‌لر دئیه اولور. یا دا سؤز-صوحبت‌لری، داورانیش‌لاری دؤزه بیلمه‌دیک‌لری اوچون اولور. اؤزلرینه قاپانان‌لار بو اوزدن اؤزلرینه گیریرلر.  

 

  اؤزلرینه قاپانان‌لار تکجه ایلگی‌دن قاچیب، یالقیز اولانلار دئییل. هردن دوشونن‌لر دوشوندوک‌لرینی بیتؤولشدیرمک اوچون، اؤزلرینی آییریرلار. تاریخ بویو بئله اینسان‌لارلا تانیش اولموشوق. اسکی زامان‌لار ال‌چاتماز کؤهول‌لر اولسالار دا، ایندیلیک‌ده تانیلان کؤهول‌لر، گزه‌ین کیمسه‌لرین آیاق یول‌لاری دیر. اونلار دوشونمک اوچون یوخ، گؤرمک اوچون کؤهول‌لره گیریب چیخیرلار. بئله بیر دورومدا ایلگی‌لری لاپ آزالتمالی اولان‌لار تئلفون‌لاری چکیب، اینتئرنئتی سوکئتین چیخارمالی اولورلار.   

  اؤزوموز اولماق اوچون، هر زامان ایلگی‌لرده یؤنلدی‌ییمیز یؤنلره، گئتمه‌دن دوروب-باخمالی‌ییق. سالیب چیخمالی‌ییق. هر بیر ایلگی یولوموزو ده‌ییشدیریب، ایشیمیزدن قویوب، ذئهنیمیزی چاشدیرا بیلر. یؤنلدن ایلگی‌لردن(ال اوزاتمالاری) ائتگی‌لنمه‌مک اوچون، فیکیر چرچیوه‌میزی کئچیجی اولسا بئله، بلیرتمه‌لی‌ییک، چرچیوه‌دن چیخان زامان ائتگی‌لنمه‌یی دایاندیرمالی‌ییق، یوخسا بیر عؤمور یؤنلندیریلن ایلگی‌لرین، ائتگی‌سی آلتیندا اؤزوموز بیلمه‌دن آزا بیله‌ریک. 

شادلیق سارای‌لاری

   چاغداشلاشماغین سیمگه‌لرینین بیری شهرلی‌لشمه دیر. شهرلی‌لشمه سوره‌جینده، شهرلی‌لشمه‌ک قودرت مرکزلرینه یاخین یئرلرده گوجلو اولور. اینسان‌لارین یاشام طرزلری ده‌ییشیلیرکن، گرکن نسنه‌لرله، مرکزلر ده ده‌ییشیر. بو اوزدن یئنی مرکزلره توپلو‌لارین آخینینی گؤروروک.  

   

    آخین‌ اؤزو ایله سورون‌لارینی یارادیر. بیر عؤمور آلیشدیق‌لاری دب‌لری بیر قیراغا بوراخیب، یئنی دب‌لره آلیشیرلار. بو دب‌لرین یارانماغیندا گوج مرکزلرینین ایزلری قاباریق اولور. توپلولارین توپلاشدیغی یئرلری یؤنتمک اوچون، توپلوم‌لارین بوتون مسئله‌لرینی اؤزو یؤنلدیر. بو یؤنلتمک او قدر ده چتین اولمور. یاس تؤرن‌لری، توی دب‌لری، بایرام‌لار، دوغوم‌لار، یئمک‌لر، گئییم‌لر بیرلشدیریلیر. قودرتین ایسته‌دی‌یی کیمی. بو بیرلشدیرمه‌نین(آسیمیلاسیونا آچیلان یول) مرکزی،  اوچونجو دونیا اؤلکه‌لرینده، اوربان‌سیتی‌لر(بؤیوک و مرکزی شهر) اولور. تئهران کیمی شهرین یارانما ندنی ائله بیرلشدیریلمه اولوب.  

 

  تئهران، هر توپلومدان چوخ، تورک‌لری اؤزونده یئرلشدیریب. یئرلشن‌لر، بیر ایکی نسلدن سونرا، فارسلاشیب، تئهرانین فارسلاشمیش فارسلارینا آرتیریلیب‌لار. تئهراندا تورک‌لرین آخینی هئچ زامان دایاندیریلماییب. هر زامان گلیب یئرله‌شیب‌لر. تئهرانا یئرله‌شن تورک‌لره، هردن تؤرن‌لر ده گره‌کیر. تئهراندا اولان تورک‌ توپلومونون چوخو مالی دوروما گؤره اورتا قات، و یا اورتا قاتدان آشاغی قات‌لارا منصوب اولدوق‌لاری اوچون، تؤرن‌لرینی لاپ آز ایمکان‌لارلا باشا چاتدیرماغا چالیشیرلار. هر بیر تؤرنی بیر یئرده قورولمالی دیر. تئهراندا ائولرین کیچیک و آپارتمان اولدوغونو نظره آلساق، تکجه قالان یئرلر، شادلیق سارای‌لاری اولور.  

 

  تئهراندا یئرله‌شن شادلیق سارای‌لاری، لاپ چوخ 4 ساعات‌لیق واقت آییریرلار. بو دؤردو ساعات، شادلیق سارای‌لارینین مودیرلری طرفیندن یؤنه‌دیلیر. شادلیق سارای‌لارینین اؤزلرینه، اؤزل اوخویان‌لار(اوخویان یوخ، سس تقلیدی ائله‌ین‌لر)، آپاراجی‌لاری اولور. اونون موسیقی آدلانان نسنه‌سی، بیر کیبورد اولور. کیبورد اؤزو چالینیر،  هر دن بیر ایشیق اوینادیرلار.  

 

  بو آپاراجی، اوخویانی نظره توتون؛ توی یئیه‌لرینی تانیمیر. تکجه آدلارینی بیلیر. تویدا کیم نه‌چی دیر بیلمیر. خوش‌گلدین‌لری ایسه، بللی قاباقجادان اوتولنمیش بیر فورمتده اولور. اوخوماغا گلدیک‌ده، کیبوردون سسی‌نی قولاق‌باتیران دوروما گتیریر. تیس-تیس تیس-تیس اؤزوندن بیر سس چیخاردیر. اؤنریلری گلیر، سیزه اوخویاجایام(گئنه تیس-تیس تیس-تیس) بی گلیر، تیس-تیس. اؤنریلری گلیر(آذری خواستند؛ هئچ کیمین ده اعتیراضی یوخ دیر، مگه میشه آذری نخوند). تویدا هر کس تورک اولدوغونا باخمایاراق، اونلارا پای وئریلن 4 ساعاتدان 10 دیقه اولور. اونو دا سکینه دایقیزی‌لا، پئنجه‌ره‌دن داش‌گلیر(بو تزه‌لیک‌ده دب اولوب). سونوندا بیر کوردو ده چالیرلار. تکنو دا وورورلار. ایشیق‌لاری سوندوروب یاندیریرلار.  

 

  توی یئیه‌لر توی‌لارینی توتوب، ائولرینه دؤنورلر. شادلیق سارای یئیه‌لری پول‌لارینی آلیرلار. بیرلشدیرمه بیر داها یئرینه اوتورور. هر توی باشقاسینا تای، فرق ائله‌میر، تورک اولور اولسون، فارس اولور اولسون. هر کسه بیر گؤزده باخیلیر. هر بیر تویون یوزه دوقسانی فارسی، یوزه بئشی تورکو، یوزه بئشی ده کوردو اولور. تویا قاتیلان‌لارین یوزه-یوزو تورک اولور. یوزه دوقسانی تورک دیلینی بیلیرلر، یوزه اونو دا اوشاق‌لار اولورلار(بابانم-مامانم تورک خودم فارس‌لار).   

  شهرستاندان گلن قوناق‌لار، چاغداشلاشماغین اوزونو گؤرورلر، بلکه ده آرزیلاری چاغداشلاشماغا قاتیلماق‌لاری اولور.

سس‌لرین مفهومو ( آغیز لؤوحه‌ سیرا کیتابلاریندان یاییملاندی)

    ناصر منظورونون، آغیز لؤوحه سیرا کیتاب‌لاریندان "سس‌لرین مفهومو(دیل ایچینده دیل)" کیتابی یاییملاندی. بو کیتاب، باشقا کیتاب‌لارین آخینیندا یاییلیر. یاییملانمادا دؤردونجو کیتاب اولماغینا باخمایاراق، آنا کیتاب ساییلیر.   

   بو کیتابدا گئدن قونولار هر کسه ماراقلی اولا بیلر« دیل‌له اؤزل ایلگی‌لنن‌لردن توتوب(دیلچی‌لر، ادبیات‌چی‌لار)، کوتله‌یه قدر ». منظورونو الشدیرن‌لری ده ماراقلاندیردیق‌لارینا اینانیرام. بو کیتابدا ایلک کز اولاراق، دیله فرقلی باخیلیب. معنا یارانمامیشدان قاباق، سس‌لرده مفهوم‌لارین یارانماغینی وورغولویور.  

 

   بو کیتابی آلیب اوخوماغی هئچ کیم قاچیرمامالی دیر. کیتابی اوخویان چاغ، کیتاب‌لا بیرلیکده سس‌لر، بئینیمیزده مفهوملانیرلار. ائله بیل اؤزوموز اونلارا ال تاپیریق. کیتاب بیتندن سونرا، کیتاب‌دا آچیق‌لانمایان سس‌لری آچیق‌لاماغا باشلاییریق. سس‌لرین ماهنی‌سی سس‌له‌نیب، اویناماغا باشلاییرلار. بئینیمیزین پاسی‌ آلینیر. 

دیش‌داش

   داش، برک اولور. جَویزله بادامی سیندیراجاق قدر برک. دیش برک اولور، جَویزله بادامی سیندیراجاق قدر برک آمما هر دیش یوخ ها ساغلام دیش. بیر ایکی یول سیندیردی عادت ائله‌یه‌جک، داشا گرک اولمایاجاق. دیش داش اولاجاق. دیش بیر آزدان سونرا لاخلایاجاق، سیناجاق. بیر دیش سیندی باشقا بادام‌لار دیشده سیندیریلمایاجاق. بیر داش تاپیلیب اوندا سیندیریلاجاق، یئیه‌‌ن چاغ سینان دیشین یئرینه دولاجاق، باداما جَویزه یئمه‌یه ماراق آزالاجاق. یئمک اوچون دیش‌داش آختاراجاق. خوش گلسین دئیه! یاواش-یاواش دیش‌داش‌لار تاپیلاجاق. 

 

  هر بیر ساغلام، برک نسنه‌ ساغلاملیغین الدن وئریب، سینیب، اَیریله بیلر، ائله یوخاریدا دئدیـییم دیش کیمی. دیش سهل دیر داش دا سینار. بیر ساغلام توپلوم، ساغلام چاغیندا داش‌کیمی اولا بیلر، بیرلیکده هر نه‌یی اویودر. ساغلاملیغینا لکه دو‌شدویو آندان یئمه‌یینه اورتاق آختارار، دیش‌داش‌لاری چوخالار. یولدان کئچن، اورزوسونا تاماه سالار. اورزوسون الدن آلار. سونوندا الینده‌کی‌‌نی یئیه‌لنمه‌دی‌ییندن، باشقالاری اونون اوچون یئیه‌له‌نیب، اونا پای وئرر. پایی، سیندیریلمامیش‌لار اولار، داش‌لار دا الدن آلینار(آتیب شوشه سیندیرماسین دئیه!). یئیه‌نمه‌دی‌یی اوچون، پایینی قایتارار، بیر داش آلماق اوچون!