اؤرت-باسیر

   قدیم زامان‌لار قاتیق، قاتیق اولسون دئیه اوستونو اؤرتوب باسیراردیلار. اؤرتوب-باسیرماق قاتیغین(یوغورتون) توتماغیندان اؤترو ایدی. قاتیق یاخشی توتماسایدی سو سالاردی. قاتیغین اؤرتو-باسیرینا تای ائوده قیزلاری دا اؤرت-باسیر ائله‌ردیلر(قویلاماق دئمیرم ها، گیزلتمک دئییرم، قوناق قاباغینا گتیرمه‌یی دئییرم.). ائوین نئچه قیزی اولدوغونو قادین‌لار بیلردی. قادین‌لار بیلسه‌یدی گؤرردی، آخی ائلچی‌لی‌یی ده قادین‌لار ائله‌ردیلر. هر هالدا او دووران کئچیب، قیزلارین سرگی‌لنمک گونلری گلدی. چوخدان دیر قاتیق چالمامیشام، بیلمیرم قاتیغین اؤرت-باسیری قالیر یوخسا ییغیشیلیب. چوخدان دیر قاتیغی توکان‌لاردان آلیریق، اؤزوموز چالمیریق! 

  اؤرت-باسیرین بیر جوره‌سی ده، عاییب‌لاری اؤرتمک اوچون دیر. بیر عاییب ایش اولسا، عاییب ایش گؤره‌نین آبیری گئتمه‌سین دئیه(اوزونون سویو تؤکولمک دیر ها، دیقت ائله‌یین!) عاییب ایشی اؤرت-باسیر ائله‌ردیلر. عاییب ایش گؤرن‌لرین چوخونون سون عاییب ایش‌لری اولاردی(اؤرت-باسیر) جاواب وئرردی. آنجاق او اؤرت-باسیرلار عاییله ایچینده اولاردی، یا دا یاخین چئوره‌ده اولاردی. 

  عاییب ایش گؤرن‌لرین ایش‌لری توپلومدا یاییلان واقت، توپلوم اونو اؤرتباسیر ائله‌مزدی، تکجه ایشی توپلومدان دیشلاماغی اولاردی. اونو دا توپلومون هامیسی‌نی بورومه‌سین دئیه. عاییب ایش گؤرن توپلوما قاییتماق اوچون، اؤزونو تمیزله‌مه‌لی ایدی.  

  اؤرت-باسیر دوشونجه‌یه یئتیردیک‌ده، بیر آز فرقلی اولوردو. بیری بیر دوشونجه‌نی تمثیل ائله‌ییر دئیه، کؤتو ایش‌لرینی اؤرت-باسیر ائله‌ییب، اونو ساوونماق، او دوشونجه‌نین زده‌له‌نمه‌یینه ندن اولا بیلر. توپلومدا اولان کیمسه‌لرین هامیسی بیر دوشونجه‌یه مالیک اولمادیق‌لاری اوچون، دوشونجه آدام‌لارینین آخساقلیق‌لارینی اؤرتمزلر، بلکه اونو باشاردیق‌جا سسلندیررلر. بئله بیر ایش ده قاچیلماز دیر.  بئله اؤرت-باسیرلار سو سالدیت‌دیریب، تورشا چالدیرار.  

  بیر باشقا اؤرت-باسیر تزه‌لیک‌ده اوزه چیخیب، او دا بیر دوشونجه‌ده اولان کیمسه‌لرین، او دوشونجه‌ده اولماق‌لارینی اؤرت-باسیر ائله‌ییرلر. اینسان ایناندیغی بیر شئی‌یی نئجه اؤرت-باسیر ائله‌یه بیلر، من بیلمیرم. بئله بیر اؤرت-باسیرلیغا ایکی-اوزلولوک ده دئمک اولار. بلکه بیرلری آیاقدا قالماق اوچون، هانسی دوشونجه‌ده اولدوق‌لارینی بیلدیرمکدن چکیلمه‌یی بو ایشی ندنی بیله‌لر، آنجاق اینسانین اؤزونه بیر کیملیک تعریف‌له‌دی‌یی وار، اونو ساوونا بیلمه‌سه، اؤزونو نئجه ساوونا بیله‌جه‌یینی بیلمک اولمور.