دوشونجه قایناغی

   دونیادا چوخ اینسان یاشاییر. یاشایان اینسان‌لارین بوتونلویو، دونیالارین ده‌ییشمک زوروندا دیرلار. بو سؤزه اینانماق او قدر ده آسان دئییل. آسان اولوب-اولمادیغینا باخمایاراق، ده‌ییشمک قاچیلماز دیر. اؤلوم‌لرینه اینانان اینسانلار، یاشاماغی دادین چکیب گئدرلر. ماراق‌لار فرقلی اولدوغوندان هر کس یاشاماغین دادین بیرجور چیخاریر.  یاشاماغین دادینا یاشایان‌لار بیلسه‌لر نه ایچون دادیرلار، اونلارا سؤز قالمیر. آمما چوخو بیلمیر، هئچ اولماسا من بئله دوشونورم. 

   دونیادا اولان دادلارین دادلی‌سی‌نی سئچمه‌یه گلنده بیر اورتاما چاتماق چتین اولور. هر کس نه دادیر دادسین منیم سئچدی‌ییم داد، اوخویوب، یازیب، پوزوب، دوشونجه‌‌یه چاتماق دیر. بلکه گولمه‌یینیز گله، دئیه‌سیز دونیادا نه بول دوشونجه!‍ تاریخ بویو دونیاگؤروش‌لری، دوشونجه‌لر یارانیب، یاشاییب، ده‌ییشیب، ایچ‌لریندن بیر سیرالاری قالیب، بیر سیرالاری تاریخه تاپشیریلیب‌لار. من ده سیزین دئدیک‌لرینیزی گؤروب-اوخویوب ائشیدیرم. دونیادا اولان بوتون دونیاگؤروش‌لر، دوشونجه‌لر فرقلی اینسان‌لارین سعادتینه گؤره اولوشوب‌لار. بیزیم ده کئچمیشدن قالان، دونیاگؤروش‌لریمیز واردیر. اونلاری آیین‌دوشونجه‌میزده، دب‌لریمیزده، گوندم یاشامیمیزدا تاپا بیله‌ریک. آمما بیزی ایچینه آلان دوشونجه، داها دوغروسو بیزی منیمسه‌دن دوشونجه‌نین یئری بوش گؤرونور. 

  آما نه قدر گؤسته‌ریلن دوشونجه‌لره باخیرسان، هره‌سینده بیر شئی آخساییر. هئچ اولماسا بیزیم اوچون آخساییر. بو آخساقلیغین ساغالتماغا، اؤزوموزون اولان دوشونجه‌لری آختارمالی‌ییق. بوتونلوک‌له تاپانماساق دا، بیر یئرلرینی اؤزوموزو دانیشان بیرلریندن تاپا بیلیریک. بلکه بیرلری اؤزوموزو دانیشماغی دانیشماییب، یانسیلاییرلار. آنجاق تیتیزلننده اؤزوموزو دانیشان بیرلرینی تاپیرسان. گئت-گئده آلیشیرسان. گؤرمه‌دیک‌لریوی گؤرورسن. باخمادیغین آچی‌لاردان باخا بیلیرسن. هر دن ده دارتیشیرسان. دارتیشدیغیوی ایچ ائله‌مه‌لی اولورسان.  

  بو دوشونجه‌ده گؤرن اینسان‌لاری فرقلی گؤرورسن. اونلار گیزله‌دیلمیش‌لری آشکارا چیخاریرلار. بئله بیر دوروم‌لاردا اولان کیمسه‌لر چوخ راحات تاپیلمیرلار. اوزون زامان چکیر بیری بو یئره گلیب چاتماسی.  بیرینی بئله تاپاندا راحاتلاییرسان. 

   بیلیرسن دوشونجه‌لری دارتمالیسان، دارتماق اوچون دارتا بیلن بیری وارین‌دیر. بیر دن بیرینین اؤلوم خبری گلیر. ایلک تپگی‌لر اورکدن اولور. آغلاییرسان، باشی دؤیورسن، توموب قالیرسان، باش‌ساغلیغی وئریب-آلیرسان. آجی گونلری سووشدورورسان. توختاغلیق وئرن‌لر وئریر. توختامیرسان. اؤزووو تاپشیریرسان زامانا!   

  ایش گلیر چاتیر دوشونمه‌یه، دارتیشان بیرینی آختاریرسان. تاپا بیلمیرسن. خاطیره‌له‌ریوی واراق‌لاییرسان، چئشیت‌لی دوروم‌لاردا اولان تپگی‌له‌ری یادیوا دوشور. اوموت‌لانیرسان دوشونجه قایناغی‌نی تاپیرسان، خاطیره‌له‌ری باخیب، دئییب، گولوب یاشاییر.