داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
بیلدیک‌لریمیزین اوستونه
بیز دونیادا بیر چوخ شئی‌لری بیلیریک، بیر چوخ شئی‌لری ده بیلمیریک. بیلدیک‌لریمیزی دانیشیب، بیلمه‌دیک‌لریمیزی ائشیدیریک. بیلگی‌لر ده فرقلی اولور. بعضی بیلگی‌لرین سونو بللی دیر. آنجاق بیر چوخ بیلگی‌لر سونسوزدولار. بیلگی‌لردن دانیشیق‌دا، بیلدیک‌لریمیزین اؤلچوسونده دانیشیریق. بیر گون PHD اوخویان بیر اؤیرنجی، اوستادلارینین قاباغیندا دایانمیشدی کی بو بئله دیر. اونلار نه قانیت گتیریردیلر، هئچ بیرینه بؤیون ایمیردیلر. اؤیرنجی‌دن ایسرار، اؤیرتمن‌لردن اینکار بیر ساعاتا دک سوردو. ایکی طرفین دامارلاری شیشمیشدی.
اؤیرتمن‌لر، اؤیرنجی‌نی قاندیرانمادیلار. قاندیرماماق ندنی ده، اؤیرنجی بیر لاتین تئکست کیتابینی اؤیرتمن‌لریندن چوخ یئتگی‌لی بیلیردی. اؤیرتمن‌لر ده بو تئکست کیتابی یوخ، بلکه هر اوخونولانین اوستونده دوشونمه‌یی عئینی آندا بیر قونونو بیر قایناقدان یوخ، بلکه باشقا قایناقلاردان دا اؤیرنمه‌یی دوشونوردولر. ایشین سونوجو بللی ایدی. اونلار اؤیرتمن‌لر ایدی، او دا اؤیرنجی، اؤزو ده یاخشی اوخویوب، قایناقلی دانیشان اؤیرنجی ایدی. چوخ اوخودوغو اوچون ده هر زامان اؤزونو حاقلی گؤروردو.
قیراقدان باخان‌لار اؤیرنجی‌نی دستک‌له‌ییردیلر. نییه کی اونلار دئیه‌نمه‌دیک‌لرینی او اؤیرنجی دئییردی. اؤیرنجی ده یان-یؤوره‌دن دستک گؤرونجه ایش‌لرینی داواملاندیریردی. اؤیرنجی بیلدیک‌لرینین اوستونه، بیلگی بیلمیردی.
بیر گون ده بیزیم بیر اوستادیمیز وارایدی. بیر قونویا گؤره دانیشیردی، دئدیک‌لرینی ایچیمیزه سیخیشدیرا بیلمیردیک. بیردن دئدیک بابا اوستاد بئله اولماز آخی. دئدی نئجه اولماز من اونو فیلان تانینمیش کیتابدان اوخوموشام. بیز ده ایشیمیز اولمادی. دئدیی کیتابا باش ووردوق، او دئین ایدی. آنجاق او کیتاب چئویرمه ایدی. کیتابین اصلینه باخدیقدا، چئویرمه‌سی کیمی دگیل ایدی. اوستادا دئدیک، او اؤز سؤزونده ایدی.
بیلگی‌لریمیزین اوستونه بیلگی‌لر اولا بیلر. هر بیلدیـییمیزه دایانماق اوچون، اوستونه بیلگی‌لر آرتیرمالی‌ییق، آرتیرا بیلدیـییمیز قدر.
ندن یازاق!!!
ندن یازاق؟ سورغونون جاوابیندا نه یازا بیله‌ریک. ندن سؤزجویون اؤزو ان آزی اوچ آنلامدا دیر. بیرینجی‌سی دلیل، یا قانیت دیر. ایکینجی‌سی نییه آنلامیندا دیر. داها دوغروسو جومله‌نین ایچینده سورغو ایشارتی یئرینده ایشله‌نیر. اوچونجوسو ده نمنه‌دن یازماق آنلامیندا دیر.
بو سورغونو بیری سوروشسا بیزدن ایلک نظریمیزه گلن اوچونجو معناسی اولاجاق‌دیر. اونون جابیندا بئینیمزه گلن چوخ سؤزلر اولا بیلر. هره‌‌نین اؤنمسه‌دیـیی بیر قونو واردیر. اؤنمسه‌نیلن بوتون قونولاری، اؤز دیلیمیزده یازی بوشلوق‌لاری واردیر. دونیادا اولان بوتون رسمی دیل‌لرینن اؤلچوده، دوروموموز یاخشی دگیل. اونونلا بئله دونیادا بعضی دیل‌لر اؤز دیل‌لی‌لرین سورا باشقا دیل‌لی‌لردن ده یازارلار تاپیب‌لار. بلکه باشقا دیل‌لی یازارلارین یازیلاری هر دیلده، بیزیم یازیلاریمیزین بوتونلویوندن چوخدور.
هر یئردن یازیریق یازاق، هر نه‌دن یازیریق یازاق، اوخوجوموز اولور اولسون اولمور اولماسین یازمالی‌ییق. یازمادیقجا، یازیلمایاجاق. قالدیقجا دا قالاجاق. دئییرلر قالان ایشین اوستونه قار یاغار. دوز دئییرلر. او قدر بو دیلده یازمادیق، بو دیلده یازان‌لاری، اؤز دیلیمیزین آدام‌لاری ساییلان‌لار بئله قینا‌ییرلار. ایندی یئری دیر دئیک بو قیناماغا ندن یازاق. نه‌دن یازماق ایسته‌ییریک بو دا نه‌دن!
هاچان یازمالی‌ییق
شاعیرلرین بیر سؤزلری واردیر. شئعیر ایلهام اولونمالی‌دیر. شئعیر اوزو گلمه‌لی‌دیر. شئعیر گلن واقت دا یازیلیب ساخلانیلمالی‌دیر. یازیب ساخلانیلماسی اوچوب گئده بیلر. بئله بیر گؤروش شئعیرین یارادیجیلیق آچیسیندان دیر. ایسنان هر زامان فرقلی بیر دورومو یاشاییر. فرقلی دوروموندان آسیلی اولاراق، یارادان‌لاری فرقلی اولور. بئله بیر سؤز تکجه شئعیرده کئچرلی ده‌ییل. بئییندن یارانان، اورکدن گلن هر بیر دویغو، سؤز بو دورومو داشی‌ییر. بئینینده اولانی یازا بیلمه‌سه، ساخلایا بیلمه‌یه‌جک. بلکه عؤمرونون سونونادک او دورومو یاشایا بیلمه‌دی.
دونیادا بوتون فولکلورلار، آیین دوشونجه‌لر، دب‌لر شیفاهی یارانیب‌لار. شیفاهی اولماسا یاییلماغی بو گئنیشلیک‌ده اولا بیلمز. آنجاق دونیادا اولان میللت‌لرین ایچینده بیرلری فولکلورلار، دب‌لر، آیین‌دوشونجه‌لرینی یازماق‌لا اونلاری گله‌جک‌لرینه ساخلاییب‌لار. اونلار بلکه یازماغی ائله اونلاردان باشلاییب‌لار. سون یوزایل‌لیک‌لرده یازیلمایان دوشونجه‌لر، دب‌لر، فولکلورلار یوخ ساییلماغا باشلانیب‌لار. یازیلان هر بیر سؤز ده، دوز یانلیش اولماغینا باخمایاراق وار ساییلیب‌لار. بیزه گلیب چاتدیق‌دا، یازدیق‌لاریمیز یازیلماییب یا دا الده اولونمادیغی اوچون، یوخ سایدیریب‌لار.
بیزیم ایچیمیزده بیر چوخ‌لارینین دانیشماغا سؤزلری واردیر. بیزیم ایچیمزده ائله‌لری وار ایسته‌سه‌لر بئیین‌لرینده اولان‌لارینی باشقالارینا چاتدیرا بیله‌لر، دونیایا دانیشا بیله‌جک‌لری قدر چاتدیراجاق‌لاری واردیر. بئیین‌لرینده‌کی‌لرین اوستونه هر زامان دا آرتیریلیر. بیزلردن نییه یازمیرلار، باشارمادیق‌لاری اوچون یوخ، بلکه باشلامادیق‌لاری اوچون اولور. هردن ده یازماقدان، باشقالارینین پولچوک قوشدوق‌لاری اوچون قورخورلار. یازماقدا قورخولاجاق بیر شئی یوخ‌دیر. پولچوک قوشانین ایشی پولچوک قوشماق دیر. یازانین دا ایشی یازماق. بئینیزده اولان‌لاری پایلاشماق اوچون، گلدیک‌لری واقت یازین. قویمایین اوچوب گئده. یازدیغینیزدا دا یازیداکی آخساق‌لیق‌لاریزی بیلیب زامان سوره‌سینده آرادان قالدیراجاقسیز. بونو دا یاددان چیخارمایاق، یازماق اوچون یازا-یازا یازی قایدالارینی دا اؤیرنمه‌لی اؤز دیلیمیزی تاپمالی‌ییق.
آذربایجان تورکجه‌سینین ایشله‌نیلمه‌سی
گونئیده، آذربایجان تورکجه‌سینین ایشلنمه‌یینی ائتگی‌له‌ین نئچه قونو واردیر. اؤنملی‌لریندن نئچه‌سینی آچیق‌لاییرام
- بیرینجی ائتگی‌له‌ین، رسمی دیل اولمادیغی دیر. رسمی دیل اولمادیغی، بو دیلین رسمی بیر یئر یایمادیغی اوچون بیر سیرا آخساق‌لیق‌لارا ندن اولوب‌دور.
- رسمی دیل اولمایان دیل، باشقا رسمی اولان دیل‌لرین، باسقی‌لارینا معروض قالمالی‌دیر. باسقی آلتیندا اولان دیل، دیلی دانیشیب، اوخویان‌لارینی زامان سوره‌سینده الدن وئریر. آذربایجانی فارسی دیلینده یازان آذربایجانلی‌لار اؤزلرینی بو باسقی‌دان قورتارانمادیق‌لاری اوچون، فارسی دیلینده یازماغا ایصرارلی اولورلار. تکجه ندن ده فارسی دیلده یازیلدیقدا چوخ آلینا بیلمک اولور. بئله بیر دورومو ده‌ییشمه‌یینجه، آذربایجان تورکجه‌سینین گونئیده گلیشمه‌سیندن دانیشماق چوخ چتین اولاجاق. بو آچمازلیقدان قورتولماغا، چوخ یاخشی اولار، یازیلار ایلک، تورکجه یازیلیب، سونرا فارسجایا چئوریله. هردن تکجه تورکجه‌نی سسله‌ین‌لره یازیلان یازیلار بئله فارسی اولور.
- اوچونجو سورون، آذربایجانی ایستانبولونا یازیلان، آذربایجانی داشی‌یان یازیلار اولور. "دیل بیر دیل دیر." بو سؤز، ائله یازان‌لارین سؤزلری اولور. قرار اولسا تورکونو ایستانبول آغیزی‌لا یازاق، دانیشاق آذربایجان کیملی‌یینی داشی‌یان بیرلری اولمایاجاق. داها دوغروسو آسیمیلاسیوندان قاچان بیرلری، باشقا جور آسیمیلاسیونا ایلیشیرلر.
- دؤردونجو سورون، آذربایجان تورکجه‌سینین یازیلیشی دیر. لاتین الیفباسی تورک دیلینه اویغون اولماغینا باخمایاراق، گونئی‌ده‌کی‌لر عرب الیفباسی‌لا چوخ تانیش‌دیرلار. اونا گؤره ده عرب الیفباسیندا اولان یازیلارلا چوخ راحات ایلگی قورورلار. باشقا یؤندن ده، بوردا یاییلان کیتاب‌لارین عرب الیفباسیندا اولدوغو اوچون، بو الیفبادا یازماق قاچیلماز‌دیر. عرب الیفباسیندا یازماق ندنی ائله بو مسئله‌دیر. یاخشی بو دور، باشقا اؤلکه‌لرده اولان یولداشلار بونو نظره آلسین‌لار. هردن ائله نظره گلیر، عرب الیفباسیندا یازماق باغیشلانمایان بیر گوناه تانیدیلیر. بئله بیر باخیشی سوسیال پایلاشیم دوشرگه‌لرینده چوخ گؤرمک اولور.
- سونوندا اومودوم وار یولداشلار، بئله بیر کومپلئکس دوروما بیر یؤندن باخماییب، آذربایجان تورکجه‌سینین گونئیده آیاق توتماسینا یاردیمچی اولسون‌لار.